CẢM NGHĨ VỀ EVA CỦA MỘT HỌA SĨ

CẢM NGHĨ VỀ EVA CỦA MỘT HỌA SĨ

Một ngày đẹp trời, trước thềm xuân Ất Mùi, tôi nhận được món quà xuân của cô cháu gái từ Hà Nội gửi tặng. Mở ra, là cuốn sách ký họa của họa sĩ Trần Tuy. Sách có vừa phải (khổ 22x21cm), không quá dày (hơn 60 trang), bìa cứng trình bày trang nhã rất duyên. Đặc biệt, với tựa đề ký họa Eva, trong đó chữ Eva lấp lánh ánh kim sang trọng làm tôi tò mò, rất muốn tìm hiểu.

Tại sao lại là Eva ? Eva là một trong cặp đôi Adam & Eva trong thần thoại thủy tổ của loài người. Biệt danh Eva hàm chỉ người đàn bà khỏa thân phô bày những nét đẹp tự nhiên trời phú cho riêng họ.

Lần giở từng trang, thì ra đây là một tập ký họa những cô gái mình trần mà người ta thường gọi là vẽ nude, của tác giả. Đây có thể ví như một chuỗi ngọc mà mỗi người là một hạt ngọc. Nhưng tôi thích gọi họ là: Eva của Trần Tuy.

Từ trước tới giờ, tôi biết Trần Tuy là "tay điêu khắc" có tiếng, anh cũng là "tay ký họa ngon lành”. Anh có cả một bộ sưu tập những người cùng thời đại ở thế kỷ 20 bằng ký họa chân dung được người xem nể phục.

Tuy nhiên, tôi tự hỏi: một người luôn nhỏ nhẹ, chừng mực trong giao tiếp, ứng xử như anh, cái cốt cách rất đặc thù của người Hà Nội gốc, không biết anh vẽ nude vào lúc nào, ở đâu? Có vẻ anh không giống những họa sĩ vẽ nude mà tôi biết, họ thường bỗ bã rất gồ ghề, khó đoán định. Tôi chợt thấy mình cần phải đọc kỹ lại bài viết của người giới thiệu (Quang Việt) cùng lời tựa của tác giả xem sao.

Thật bất ngờ và thú vị, cuốn sách được hình thành là kết quả một phần nhỏ của cả một quá trình "du ký" kéo dài thời trai trẻ của tác giả.

Chất lãng du ở anh rất rõ nét, toát lên sự ngẫu hững trong mọi dáng vẻ, thần sắc trên từng bức vẽ.

Eva của Trần Tuy không kiêu sa, lộng lẫy như những tiểu thư quí tộc mình trần tạo dáng trên nhung lụa, gấm vóc kiểu châu Âu những thế kỷ trước mà là vẻ đẹp khiến người xem dường như muốn được chiêm ngưỡng, cảm phục hơn là đồng cảm.

Eva của Trần Tuy cũng không hẳn là người mẫu hay người tình của tác giả, được sắp xếp bài bản trong xưởng vẽ như thường thấy. Người thưởng lãm nói chung cảm thụ được cái đẹp, cái hữu tình nhất là trong ánh mắt quý ông, có thể cũng có người mơ tưởng hơn là sẻ chia.

Eva của Trần Tuy càng không phải là những người mẫu chân dài, ngực nở, eo thon (có khi nhờ dao kéo) trong tư thế ưỡn ẹo, dung tục đến nhàm chán, nhan nhản giữa đời thường.

Với cái nhìn điêu khắc trong không gian ba chiều, kết hợp kỹ năng kiệm nét trong mọi tình huống trên giấy rất riêng của mình, tác giả đã thể hiện tối đa sự tinh tế của vẻ đẹp trên có thể phụ nữ. Eva của anh là hiện thực, gắn liền với đời thường, luôn trong tư thế và trạng thái thanh thản, phảng phất sự thanh cao, nhẹ nhõm, tự nhiên và thánh thiện đến ngỡ ngàng. Họ vừa là thiếu nữ, vừa là đàn bà, rất gần gũi, thân thương. 

Đơn giản, nói một cách vô tư, họ là những đối tượng đẹp, gây thiện cảm trước mặt mọi người.

Cũng phải nói thêm một điều, bên cạnh từng bức vẽ, Trần Tuy còn cố công tìm kiếm những danh ngôn, những câu thờ bất hủ mà gần gũi với hình vẽ của các nhà văn, nhà thơ như Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Thái Can, Phạm Huy Thông, Thế Lữ, Wiliam Bloker, La Sơn, Cù Huy Cận, Hàn Mặc Tử, Lưu Trọng Lư… in kèm như để tăng thêm chất thơ cho hình vẽ bởi Thư-Họa song hành trên trang giấy, đôi khi tạo một hiểu quả thú vị. Có lẽ, đây là cuốn sách (dù còn khiêm tốn) đầu tiên về ký họa khỏa thân ở ta.

Là phụ nữ ngắm nhìn Eva của anh, tôi thấy mình lấp ló ở đâu đó trong tranh, một cảm giác lâng lâng, tự sướng, rất ấn tượng. 
Ảnh minh họa trong bài được lấy từ sách “Ký họa Eva” của nhà điêu khắc Trần Tuy

Hiền Lương